Cab. XIII. De .Affedlibus Renum €9 Vefica. — 265 
z$i€ur'e» natura dederit , an veró ars Euclidis ex- 
quitititlfimum circulum elaboraverit , fic autem ad: 
labri margines exundat. aqua , ut ftatim & brevi(- 
5mo aqua duc&u decurrat in rotam , quz molam 
frumentariam circumagit,indeque cum glarea,quan 
currente alveo fecum abradit , guttatim in fubítra- 
tum lutum & proximam ufneam decidit , quz onm- 
hia fua peculiari vi ita fubigit , fermentat & cogit, 
at tandem ia lapides induret , leves quidem illos& 
foraminulentos , quorumque unam aliquando par- 
:em videas jam petrefadtam , alteram veró. adhuc 
agnofcas mufco herbaceo virentem & cenofam , 
quz tandem lapidefcere incipiat : coguntur veró il- 
li lapides tanto aggere , ut nifi ex intervallis moli- 
tor eos ferreo malleolo conterac & fubtrahat , im- 
pedimento fint ipfi molendinz , quo minus liberé 
circumvolvatur , ut teftatur fide dignus Vit D. 7o. 
"Albofus Heduus & apud Senones fuo tempore Medi- 
"us celeberrimus ; fed é diverticulo in viam . Por- 
tó concretorum in humano corpore duri(fimi calcu- 
lr'expifcemur caufas : Spiritus ergó eft acido-vola- 
ilis five per a&£rem volitet ut plures volunt, five, , 
terre vifceribus in. macrocofino includatur (prout 
nonnulli volunt ) qui indurat , non quies quz eft 
'nduratorum focia , vel fequitur , quicquid etiam 
»ft lapidificum , non per frigoris quietem , fed per 
caloris :activitatem | indurare cum Cl. Then. Rbyne 
Itatuerunt alii motui id omne concedentes. Acidum 
volatile in armoniaco fale congelationis expeditíüs 
caufa dici poteft , ex quo partim fpiritus fupradi- 
ftus paratur , hujus enim fpiritus congruum calcu- 
lofze concretionis efficiens erit, fi nempe cum oleo 
conjungatur ,nam hoc aqux diffolutionem repudiat, 
non enim glacie firmantur ,' quód materia igaea ea- 
rum poros tanto torrente non perfluat ,. fed quód 
imbientium fpiritus fluida faciant obfrigefcere y fic 
in microcofmo membranz vertuntur in cartilagi- 
nes , hz in offa , non tantum ex quietis glutine , 
[ed à fucco fpirituofo & acido per cavitates offium 
directo , orto . Hunc acidum volatilemque fpiritum 
in homine non tantüm ex acidulo pancreatis fucco, 
prout 5y/vius voluit , fed & ex vota maifa fangui- 
nea & fíerofa produci poffe nobis perfuademusinter- 
venientibus terreis ac falinis parculis. Materia er- 
gó calculi , vel eft lympha craffa ac terreitris in » 
qua hzrent Reges. , vel chylus malé fermentatus ; 
caufa efficiens eft tpiritus acidus volatilis , qualis 
etiam ir faliva reperitur , fi inibi calculus procuda- 
tur , velex lympha derivabitur , ac circulationis 
lege cum fanguine ad renes deferetur , ut illic fe- 
cedat , dein in renibus arenas , in vefica ex iifdem 
zalculum unà fabricans , vel cum potulentis & ci- 
bis per du&us la&eos ad. renes deferuntur , vel vi- 
tiatum fermentum renum calculi coércebit femina ; 
qui;enim noftram aquam:calce & arenulis refertam 
bibunt,flatim mingunt arenulas, fic in potulentisip- 
is (epe materia calculi latet . Ruffus calculus fria- 
bilior albicant , quia niagis indigeftus eft . Atque 
hacc-eft calculi genefis & analyfis fpirituofis indu- 
fta , ab hoc fi acidulum & volatilem fpiritum de- 
ftillatione extrahas & iterum reftanti materiz reaf- 
fuderis , priftinam refarciet duritiem , fi Taebenio 
fides .. Veràm enim vetó fi primarius petrificationis 
iuthor ftatuatur. acido-volatilis fpiritus , cur idem 
& indicatur deftru&or ? Calculus enim fimili indi- 
get folvente , quoniam folvens cum folvendo ejuf- 
dem effe debet indolis , exemplum à gummi ,. re- 
inofis & fimilibus etiam ex minerali regno defum- 
xis , ubi nulla contraria contrariis , fed. fimilibus 
[emper folubilia vidimus : Menítrnum enim cum 
menítruato ejufdem effe debet indolis; Sioléoforum 
acalinorum facilé cum acido volatili concrertionem 
percipere haud poffis , perpende fuccini & aliarum 
refinofarum qualitates , tibi dabit expedita analy- 
[is ubi fpiritum , fal volatile & oleum fimul obti- 
nes., nullum veró adz:quatius habitaculum oleofis 
rolatilibufque defignare poffe exiftimo, folliculo fel- 
leo & renibus & vefice,in folliculo enim felliscon- 
inetur bilis , fi ergó in hunc folliculum fellis dilu- 
ior irruat acido-volatilis fpiritus , admixtis terre- 
tribus particulis, inibi calculus producitur , fi veró 
um potulentis vel lymphà ad renes deferatur fecre- 
us , vel ibi duntaxat fecedat & particulis alcaliía- 
is oleofis vel é bile vel é pinguiore renum ( videmus 
nim homines , quibus renes prz aliis partibusfunt 
inguedine obfeffi , ad calculum magis pronos) ad- 
iuctis occurrat , arenas & calculos efficit, Calculi 
rgó poffunt concreícere , ceu dictum eft , appofi- 
ione arenularum , quz fzpiffime etiam in homi- 
ie faniffimo reperiuntur , cum nempé glutine ali- 
iuo, quod: femper ventriculo & inteftinis adhaeret ; 
onjunguntut ; praterea fpiritu noftro acido-volati- 
i coagulatur illud gluten in duritiem . Primas par- 
:culas in calculo efficiendo effe volatiles & tamen 
10tui ineptas , nimirum ablongis rigidis , difcon- 
inuis particulis conftare mihi perfuadeo ( fanguis 
nim nofter conftat ex fexcentis particulis) quarum 
itera planam habeant fuperficienr ; fed. videamus 
'n ipfa etiam experientia huic quadret rationi. Par- 
es conftitutivas autem falium hujufmodi gaudere 
igura ex cryflallifatione | patet , in qualiacumque 
indem .faceifant corpora , five cubica ,five hexago- 
à , five curiofiori aliquo figurata modo; aboblon- 
is tamen vel ipfo vifu indice initium fumunt fila- 
aentis, quz dum fibi mutuo accedunt , conftituunt 
lana , plana reliquas quafcumque figuras , hec 
eró càm ipfa fint dura, tám aliis rebus inferviunt 
1durandis. Fic obfervandum. praterea, quód. que 
1 longiores vel manifeftiores tandem  concrefcunt 
ias , ea effe ad coagulandum aptioraà , fic fal 
mmoniaci pratat nitro , Nitrum fali, fal vitrio- 
» . Sal mirabile G/auberi folito per folutionem & 
*vaporationem modo , in nitriformes cogitur cry- 
:allos , poftquam duas & ampliüs aquz partes coa- 
ulaverit 4 quz in tenues lamellas feparate, firias 
rimo intuitu facillime praebent dignofcendas , & 
eni calore in tales faceffunt . Inferre licet noftras 
1 fanguine particulas fimilis figura; conftare parti- 
ulis, quas hic oblongas , rigidas, planà donatas la- 
erum fuperficie ftatuendas patet,qua cum cylindria- 
is aqua particulis in linea faltem coire poffunt ,ad 
ffe&tus dictos .producendos . Materia fubtilis huc 
juoque multum facit . Sed calculo obnoxii non.» 
1ntüm ip(i fuam fpirant perniciem, fed vel ipfa. , 
3m alimenta locuplete deferant penu , cüm enim 
nediaté vel immediaté iis tantüm vefcamur rebus, 
iuibus aqua dedit incrementum , (càüm pullus abf- 
ue hàe potus., nulla fermentatio , nulla in cor- 
re animato peragi poffit nutritio,)fumma necef(itas 
naximam ejusrequirit copiam,cuivis veró ineffe aqua 
jyphaceum: fedimentum probat preterexperientiam 
"ircberus, qui filtratum lapideum pollinem aliquoties 
quz , aliquali etfi rudiori modo indolem in petrif- 
ando poffunt imitari . Marict. frequentes in Afpa- 
agis obfervavit arenulas,quas vel ab aqua delatas 
el potiüs ibi generatas patet; qua in argillaceiscre- 
eis & calciferis locisproveniunt aquz vel vina s, 
yter externas eafque przcipaas calculi ab omnibus 
aufas agnofcuntur ; ibi enim cüm faxea. nondum 
oiere principia , uberior folutorum fuppetit penus; 
n corpus humanum mediante aquz derivandus;ceu 
os omnes hic Caffellis experimur , qui habemus 
quam calce refertiffimam. Poftquam autem ha:fe- 
nel in arenas coiere atomi , cüm impar fit. lotium 
inerti ferendo , nifi precipitate excernantur, ftatim 
irca ureteris vel urethra mutuó coalefcent initia ; 
xquifitiori longé contactu , quàm cüm.matulzad- 
&rent parieti ; cüm multó accuratiüs hic coitura 
uadrent fuperficies , ubi fi diutiàs haferit calcu- 
us , vel à quibus primum ortum derivavit , €o- 
undem aceffui continuó fuum debebit incrementum;j 
'el partium fummé fenfilium dum. movetur , atte- 
endo fibras,earum nutritium induit gluten , quod 
ilternatim petrefcit appofitum : hincíi tales rum- 
antur calculi , multas exhibebunt laminarum fe- 
ies, femper tamen monfílrabunt in medio ex arenu- 
is com-