82 Encycl. Med. Lil, L. De Morb. Capit.
tuimus 5 à fpiritibus enim principaliter omnis fluit
motus, fibrarum enim motricum beneficio omnis in
corporis ceconomia localis motus exiíiunt motores
quotieícunque ergó pars quadam fenfu molefti ve)
noxii infeltatur fibrillarum fenfilium inordinata &
vehementiore vibratione , fpirituum ad eam al]ici-
tur impetus , à quibusaucta , & plus minus fpal-
modica earum tenfio perficitur ; fpiritunm epim
quamgiu viget impetus elafticus , etiam fibrarum
motricium rité fabricatarnm tonus , & indedepen-
lens tam ad externorum objectorum promptiflume
recipiendam | imprefbonem fenfilem proclivitas ,
juàm «continuus ad motum pixus , debito in.
obore yigebunt ; adeóque partium contipentium lo-
calis motus , cumcontentarum promptiffima pndi-
jue diftributione , quin & pro occafionum varieta-
:€ , inordinata commotione , & nonnunquam ex-
-ufione continuabit., Sufflaminato enim nonnihil
pirituum illorum impetu motiyo , & inbibitoqua-
lantenus radiofo illorum influxu , ceffabit etiam
»roportionaliter ibrarum tonus , remittet unà fenfi-
iium facilisreceptio, & languefcet fibrarum morivus
nixus , prout Clar. Ertmüllerus differit ingeniosé .
Sic& fpafmusoriturab obftructione in tubulis muf-
zulorum , qui iflàobfirudtione humores ibi herent ,
& fpiritus influentes jmpediti iniftas fibras circa ob-
tru&tionem irruunpt , & iflà irrmptione nervos irregu-
ariter yellicant , hinc caufam praebent, cur fpiritus
?er apertos poros neryorum magnà copià in mufculos
influunt, & ita diftendunt . Ubi ergó canfa mali con-
lringens , pungens , rodens &c. herer, & fuccum
erveum feu fpiritus animales in libero fuo motu
ufflaminat , ibi Anima non duntaxat afficitur, fed
X folide feu continentes partes fibrofee neryez ,
'jufdem loci preternaturali motu. , ad excutiendam
nali caufam concitaptur & iníligantur, certosnam-
jue incorpore motus fequuntur certz. cogitationes
in. mente, & viceverfa , Cühmque ideó unum in.»
diud agat , & viciffimab alio patiatur , hinc ani-
7a , quz cum humoribus circulantibus aliàs con-
lituir ipfum fobjectum , & cauíam efficientem
inimalium fünctionum , in fenfatione , inrelletu
Xc. communicando partibus organicis motum fen-
dendi & movendi , ea etiam voluntariorum mo-
uum effe poffe fubjectumcertum eft . Caufa prima
X principalisfpafmilatet fzpiffiméin membroipfo ,
X non in cerebro . Nunc paucis videamus caufas
nediatas , FHoftis veró accedens armatustot & va-
iis armis, haftà, gladiolis , bipennibus obtnfis &
jbtufangulis , munimentaexterpa , inquibusmili-
es Regisnofiri (fpiritusanimales) degunt, nervo-
asfibrillas quafcunqueaggreditur , quibus fpiritibus
mpetuosé accurrentibus , fit irritationervofarumil-
arum partium , àquaintimiore( conflanti irrita-
jone fibre neryez crifpantur & contrahuntur ,
nufculi abbreviantur & intnmefcunt , cumdolore
X duritie , à fpiritunm animalium folo influxu im-
setuofo dependente . Crifpaturz enim fibrillarum
»eryearum dolorosé commotarum , non veró fumi
1iut vapores motüs excitant convulfivos ,: Parteser-
:onervofas vellicantia& crifpaturasinferentia funt
ómnes humoresacres , bilioff , fepius acidi , pon-
tici , cum fanguine & lympha, mediantecirculatio-
»e nervofo genericommunicati ; funt & variaexter-
X3 affumpta purgantia fortiora , potiusvenena , an-
imoniata , occafioneenim fpiculorum antimonia-
ium , cum Vino infufionisCroci metallorum , aut
ritroantimonii hauftorum , fibretum ftomachi ,tum
iliorum vifcerum & partium corrugari & | vellicari
poffunt , unde fzpé vomitus enormesconvulfiones
praecedunt , Sienimacor autacrimonia partem ner-
vofam vellicaverit , fenfim inchoatur praedicta crif-
oatura , donecad ipfum principium perveniat , ip-
(ofque fpiritusanimales turbet , ex his enim patet,
fpafmum nontam ex mente Veterumexinanitione,
juàm eam fubíequente acrimoniagenerari , prout vi-
lerelicet in hypercatharfi , nbi non ex ipanitione, ,
fpaímus oritur , fed potius abacrimonia, eam fub-
tquente, teftanteid nobifcum Exc. D. D. NV/edelio
llega noftro colendo in Eph. Gerz.dnu.to. Obferv.
's. INectamenexclufum volumus humorem quem-
"is feculentum , yenenofum, tartarenm, paucis ,
icidum fcilicet,five fit pituita, five fuccus pancreati-
xs, fiveferum, juxta illud tritum, JZcidaservis
untinimica; hinceftquod arthritici tam frequenter
'exentur fpafmis, nt& pueri, quiplerumque ex ni-
niaaddephagiaacidum plus minns vifcofum infinn
abent,.velob vermes; prout &illi adultiores, quí
V henani Bacchi floribus nimioperdafperguntur , prp
'rato aciditatisguftu, Tremorum poenaslnunt . Aci-
'um ergo ad inducendam «copvulfionem debeteffe ,
'auló fixius, craffins& fubjecto moderaté vifcidoir-
etitum, nop enim debet effe acidum volatile , poros
nim cerebri pervadendo,, potiüis & facilins Epilepfram
"oduceret, quàm convulfonem. Inter. caufasremo-
ioresrecenfemusomnia, quzacrimoniam & acorem
"oirjitatione nervofarum fibrillarum fufficientem
ubminiftrare poflunt, vel communicando , vel abfu-
nendo humores blandos. ita ut reliqui tnm acriores ,
que nervisinimici fant. Ob fz]is fluorem vidimus
n Ícorbuticis fpafmnm huncordipnarió accidere , prout
ritti fpectaculo obferyavimus in resjuge Nobiliffmi
"enfiliarü cujufdam, que primüm evomebat maxi-
nam pituite acide quantitatem, quem vomitum ex-
ipiebant convulfiones mannum brachiorumque , cum
-nxietatibus cordisintenfiffimis, acido mitigatoinfe-
ibs dicendis remediis , omnia remittebant fymptoma-
a, & morbusplacabatur,
Omnia quoque venenaacria, yulnera , ictusmor-
"us venenatorum yel jrà furentium animalium , pun-
turzqueneryorum , hunc morbum excitare pofiunt.
'ienosnovimus trifle exemplum in. pharmacopoeo
juodam experto, cuiimprovisó feflnca lignea haud
lubié venenata (fuit enim in menfa, in qua tractavit
'enena) digito manusminimo inferebatur, quà ne-
lectà, alterodiedolores maximi cuminflammatione
iccedebant, pauló poft accedentibus convulfionibus ,
sad Patres abiit. Si ergó particulze hoftiles vel fpicula
ifcidioreilJa rextnra pertinaciusagglutinata haerent ,
zpiüs interiori nervez acadmodüm fenfili ventriculi
unicz facilé , moleftz illiuscontinuz impreffionisoc-
afione provocari fpirituum impetus, & fübregimine
ylori fpafmus ftomachi, adeoque vomitus fpafmo-
licus concitari poteft . Omnes proin partescorporis , &
pfayvifcera,ut funt ventriculus,renes,folliculus fellis,
or,inteftinaymefenterium,vefica uterus, &c. & quae
'ervos fenfationisorgana habent, irritari & crifpari &
nde fpafmo feu crifpaturà cóvulfiyà affligi poffe,haud
ubitamus; nam nbi funtfbrilla nervez,Jibi fpafmus
'xoriri poteft, Cutis quoque his ftipata,fané rete mira-
ileeft,ex fibrisarteriarum,venarum,nervorum & ten-
"num , varié inter fecomplicatis, contextum ,ita .,
amen ut nervofo generi plusquàm venofo in fuaftru-
tura acceptum referat, tanta nervearum fibrillarum
&tendinofarumcopia , cum intertextis arteriarum
'enarumque capillaribus ut exiliffimis fic numerofif-
mis gaudet ; in rigoribusergó furoribufque cutanea-
um fibrarum contracturam fieri poffe , non dubita-
nus$,quod & cuivis ,quivel primis labris dulciffimos
Medicine fontes guílavit , notiffimnm eft , Hic
lura quoque effent addenda, de remore cordis,
'e palpitatione aliifque. motibus. convulfvis , Dbafle-
icis , Dypocbondriacis , de tremore artuum ,fed cum
c omnia WNobif. Willifus fatexadte & ingenio-
e pertraCtaverit , inde non allubefcit crambem bis
oXtam proponere, & poft Homerum lIliada cane-
e, preíertim cum ex predidorum Noftrorum
M ii perfpicaciores facilé caufam rufpari pot-
int aliorum motuum convulfivorum fimilium ,
juippe qui tantüm loco differunt. Floc rantüm de
remore addam , quód ut plurimüm tremor oriatur
fpiritibusanimalibus per aperras valvulas inoppofi-
osmnífculos influentibus , quifpiritus vel non ve-
'ementer influunt , vel magná copià in valvulas ir-
uunt,& ita iftas non claudunt,ut ventus femiapertam
anuá non claudit,fi leniter in eam incurrat, vel pergat
ve