424 III. genas. grammatifches. Jinnlicher fubjt.
t 9 d, at) regieren nun in dielen fällen überall den
dativ; es wäre offenbar für die abwechfiung der for
men und die Wahrnehmung der gefchlechtsunterfchiede
ein gewinn gewefen, wenn aiiftatt zi eine andere den
acc. fordernde praep. die bewegung nach dem ort aus
gedrückt hätte. Die häufigen dativformen haben auf
jene weife ein folches Übergewicht erlangt, daß fie all-
inälich erftarrten und den fchein eines neutralen nom.
fg. annahmen, wobei endlich alle frühere unterfcliei-
dung des numerus und genus zu gründe gieng.
Ich will das gefagte noch durch eine kleine faimn-
lung von beifpielen erläutern, obfchon diefe mehr in
die fyntax gehören , als in die abhandlung dqs ge-
fchlechts. Gleichviel, daß dadurch Itädte, dörfer oder
bloße ö'rter und plälze im feld bezeichnet werden.
Ahd. zd Börno (Veronae), ze Paveio (Pavian) H,
Bth. 27• 28; quod dicitur «5 riute. Meichelb. 59. a5
reode id. nr. 150; in loco, qui dicitur ci5 tvaldiu. id.
nr. 101. (ad waldiu, nr. 102« 109); cid wthfe. id. nr.
153; loco nuncupante ad holze id nr. 54; ad waramin
-pah. id. nr. 591; in loco qui dicitur za demo minnirin
tan *). id. nr. 582; in loco qui cognoininatur chralin
achra. id. nr. 17; in pago nuncupato ad wangom. ib.
nr. 365; ad dornagin pah. id. nr. 507 ; fuarzin bah
Neug. nr. 73 (a. 779); zi dero hagantnun hulin. wirzb.
grenzurk.; in zuifgen facchon trad. fuld. 2, 71. Des
gleichen in lat. faßung: loco, qui dicitur ad fractum
pontem (Fraipont, zwifchen Spaa und Lüttich) Bitz ^
56 (a. 1095); vorzüglich oft in langobardifchen urkun
den: ad perticas Paul. Diac. 5, 34; ad duas robores>
Mitratori antiq. 2, 249; de campo logo ubi dicitur ad
noce Schinoni. Fumagalli nr. 60 (a. 846); locus ubi
ad cafale dicitur. id. nr. 67 (a. 851); campo illo, ubi
ad valle dicitur. id. nr. 84 (a. 861); locus, ubi dicitur
ad caprario. id. nr. 85 (a. 86l); via publica, quae di
citur ad duos pontes. Portz 279*
Mhd. ze weldiu. Lang reg. 4,660 (a. 1298); man-
fuin in villa dicta in fine, vulgariter zum ende. id.
4, 651 (a. 1297); curtis apud fluvium laniere zer la
viere dicta. id. 2, 332 (a. 1243); villa Reitersheim
dicta zu dem rippe, id. 4, 553 (a. 1294); fitum in zem
hier das oben f. 347 in der aiuu. gefuchte ahd. tan.